W matematyce wynikiem mnożenia jest iloczyn, wynikiem dzielenia jest iloraz, wynikiem dodawania jest suma, a wynikiem odejmowania jest…różnica. Właśnie różnicą zajmiemy się w dzisiejszym opracowaniu.
Definicja różnicy Różnicą w matematyce nazywamy wynik odejmowania. W odejmowaniu oprócz różnicy wyróżniamy odjemną i odjemnik. Odjemną jest pierwszy składnik odejmowania (przed znakiem minus), a odjemnikiem drugi składnik odejmowania (po znaku minus). Odejmowanie (działanie, w którym wynikiem jest różnica) jest też nazywane działaniem odwrotnym do dodawania.
Odejmowanie nie jest działaniem przemiennym, czyli jeżeli a-b=c to b-a ≠ c, np. , ale , -3 ≠ 3 . Jeżeli a jest tą samą liczbą co b to: = 0 , np. i , 0 = 0 . Przy obliczaniu różnicy działania wykonujemy od lewej do prawej.
Istnieją pewne stałe, które pokazują jak zmienia się różnica w zależności od własności odjemnej i odjemnika. Podstawowe własności przedstawia poniższa tabelka.
odjemna
odjemnik
różnica
większa
mniejszy
dodatnia
mniejsza
większy
ujemna
parzysta
parzysty
parzysta
nieparzysta
nieparzysty
parzysta
naturalna
naturalny
całkowita
całkowita
całkowity
całkowita
całkowita
niecałkowity
niecałkowita
wymierna
wymierny
wymierna
wymierna
niewymierny
niewymierna
rzeczywista
rzeczywisty
rzeczywista
Istnieją różne pojęcia związane z różnicą. W opracowaniu skupimy się na różnicy w metafizyce i różnicy w matematyce. Pojęcie różnicy występuje na każdym poziomie edukacji.Różnica zbiorów Różnicą zbiorów nazywamy zbiór składający się z elementów ze zbioru A, które nie należą do zbioru B. Zapis symboliczny różnicy zbiorów A i B to AB lub A – B. Definicja różnicy zbiorów zapisana w sposób symboliczny: (AB) Graficzny sposób przedstawienia różnicy zbiorów A i B, czyli AB: Graficzny sposób przedstawienia różnicy zbiorów B i A, czyli BA: Przykład: Do zbioru A należą liczby 1, 2, 3, 4, 5, czyli A = {1, 2, 3, 4, 5}, a do zbioru B należą liczby 4, 5, 6, 7, 8, 9, czyli A = {4, 5, 6, 7, 8, 9}. Ile wynosi różnica zbiorów A i B oraz B i A?
Jeżeli A = {1, 2, 3, 4, 5} i B = {4, 5, 6, 7, 8, 9} to AB = {4, 5}
Jeżeli B = {4, 5, 6, 7, 8, 9} i A = {1, 2, 3, 4, 5} to BA = {6, 7, 8, 9}
Odp. Różnicą zbiorów A i B jest zbiór składający się z liczb 4 i 5. Natomiast różnicą zbiorów B i A jest zbiór składający się z liczb 6, 7, 8, 9.
Różnica zbiorów a oś liczbowa Różnicę zbiorów możemy także pokazać na osi liczbowej.
Przykład: Wyznacz różnicę zbiorów A i B oraz B i A. Skorzystaj z danych na osi liczbowej. Z osi liczbowej możemy odczytać, że: A = (-3, 1) oraz B = (0, 5).
Zatem: AB = (-3, 0> BA = <1, 5)
Odp. Różnicą zbiorów A i B jest zbiór składający się z liczb należących do przedziału (-3, 0>, a różnicą zbiorów B i A jest zbiór składający się z liczb należących do przedziału <1, 5).
Różnica symetryczna zbiorów Różnicą symetryczną zbiorów nazywamy zbiór, w którym elementy należące do zbioru A nie należą do zbioru B oraz elementy ze zbioru B nie należą do zbioru A. Różnicę zbiorów zapisujemy symbolem . Natomiast różnicę symetryczną zbiorów zapisujemy jako , lub . Przykładowo różnicę symetryczną zbiorów A i B zapisujemy jako AB. Graficzne przedstawienie różnicy symetrycznej zbiorów: Zapis symboliczny różnicy symetrycznej zbiorów A i B: AB = Przykład: Wyznacz różnicę symetryczną zbiorów A i B. A = {2, 4, 6, 8, 10} B = {1, 2, 3, 5, 7}
Różnicę symetryczną podanych zbiorów możemy również przedstawić w sposób graficzny: Widzimy, że różnicą symetryczną tych dwóch zbiorów jest zbiór składający się z liczb 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10.
Odp. Różnicą symetryczną zbiorów jest A
B = {1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10}.
Różnica zdarzeń Różnicą zdarzeń nazywamy zdarzenie losowe, w którym zaszło zdarzenie A, ale nie zaszło zdarzenie B. Zapis symboliczny różnicy zdarzeń A i B to AB, A – B, A|B. Twierdzenia dla dowolnych zdarzeń (A, B F )w przestrzeni probabilistycznej: AB F P(AB) = P(A) – P(A B)
Różnica wektorów Różnicą wektorów nazywamy uporządkowaną parę wektorów = i = w przestrzeni dwuwymiarowej zapisaną wzorem = – . Różnicę wektorów możemy zapisać jako sumę wektorów. W tym celu do wektora a dodajemy wektor przeciwny do wektora b. Wychodzi nam wtedy wzór: = + (-) W takim wypadku współrzędne wektora c wyjdą: = .
W układzie współrzędnych różnica wektorów wygląda następująco: Przykładowo w układzie współrzędnych są zaznaczone dwa punkty: A i B . W takim wypadku wektorem jest uporządkowana para liczb . Podane liczby nazywamy współrzędnymi wektora. Na powyższym układzie współrzędnych widzimy, że A (6, 4) i B (1, 1). Zatem = . Wektor ma współrzędne [4, -1], a wektor ma współrzędne [2, 3]. Wektor będący różnicą wektorów i oznaczono na poniższym układzie współrzędnych.
Widzimy, że wektor = – , czyli = .
Odp. Różnicą wektorów
i jest wektor o współrzędnych [2, -4] .
Różnica kwadratów Wzór na różnicę kwadratów: Wzoru na różnice kwadratów stosuje się najczęściej w arytmetyce. Ułatwia ten wzór rozwiązywanie zadań obliczeniowych. Przykłady: 1) 25-16= 2) 100-49= 3) 9-4=Różnica sześcianów Wzór na różnicę sześcianów wygląda następująco: Wzoru na różnice sześcianów stosuje się (podobnie jak w przypadku wzoru na różnicę kwadratów) głównie w arytmetyce do zadań obliczeniowych. Powyższy wzór zdecydowanie ułatwia rozwiązywanie zadań. Przykłady: 1) 2) 3) Różnica ciągu arytmetycznego Do obliczenia różnicy ciągu arytmetycznego należy wziąć dwa sąsiednie wyrazu ciągu i od większej liczby ciągu arytmetycznego trzeba odjąć mniejszą liczbę tego ciągu, np. . Przykłady: Dany jest ciąg arytmetyczny: 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40…
Widzimy, że różnica dwóch sąsiednich liczb wynosi 5, ponieważ np. 25 -20 = 5.
Odp. Różnica podanego ciągu arytmetycznego wynosi 5.
Dany jest ciąg arytmetyczny: 10, 20, 30, 40, 50…
Różnica sąsiadujących ze sobą liczb wynosi 10.
Odp. Różnica powyższego ciągu arytmetycznego wynosi 10.
Różnia Różnią nazywamy neologizm utworzony przez filozofa Jacques’a Derridę. W języku francuskim słowa różnica i różnia są homofonami, czyli wyrazami, które wymawiamy tak samo, ale inaczej piszemy. Według samego autora tego pojęcia „różnia” nie jest pojęciem ani słowem. Istnieją różne tłumaczenia z francuskiego tego słowa. Niektóre źródła mówią o różni, a niektóre o różnicości.
Różnica w metafizyce Różnicą w metafizyce nazywamy odmienność między rzeczami/przedmiotami. Podane przedmioty mogą posiadać te same elementy.
W metafizyce rozróżniamy dwa podstawowe pojęcia:Różnica rzeczowa (realna) – zachodzi między bytami lub rzeczami.
Różnica myślna (pojęciowa) – zachodzi między treściami pojęć.
Ciekawostka Na mapie Polski możemy dostrzec trzy miejsca o nazwie Różnica. Są to: -część wsi Zabrnie (woj. małopolskie), -część wsi Załuże (woj. małopolskie), -przysiółek wsi Wola Wadowska (woj. podkarpackie).
Powyższe zadanie zostało zweryfikowane przez nauczyciela