Galon

Galon – wszystkie potrzebne informacje w jednym miejscu

W tej notatce dowiesz się wszystkich potrzebnych informacji o galonie. Nie jest to wiedza bardzo potrzebna do szkoły, ale użyteczna w życiu. Szczególnie jeżeli planujesz wycieczkę do Anglii lub do Stanów Zjednoczonych. Dowiesz się jak zamieniać galony na litry, ale nie tylko. Poznasz również mniejsze jednostki objętości, na które dzielimy galon. Będziesz mogła / mógł się również dowiedzieć trochę ciekawych faktów o historii tejże jednostki objętości. W notatce są również zawarte ciekawostki, które urozmaicą czytanie tej notatki. Na koniec (w ramach powtórzenia i przećwiczenia teorii w praktyce) będzie kilka zadań na zamianę galonów na litry. Życzę miłej i owocnej lektury!

Galon to miara objętości lub też pojemności cieczy oraz ciał sypkich, która jest używana w krajach anglosaskich.

Wyróżniamy kilka rodzajów galonów:
> Galon angielski (po angielsku: imperial gallon) —> 4 kwarty angielskie —> 8 pint angielskich —> 4,55 litra
> Galon amerykański dla płynów (po angielsku: liquid gallon) —> 231 cali sześciennych —> 3,79 litra
> Galon amerykański dla ciał sypkich (po angielsku: dry gallon) —> 4 kwarty amerykańskie —> 8 pint amerykańskich —> 4,405 litra

Galony używane w wyrażeniu zużycia paliwa w Wielkiej Brytanii to galony imperialne.

Ciekawostka: W Internecie możesz zobaczyć, jak wygląda pojemnik (coś w rodzaju baniaka lub butelki na płyn do spryskiwaczy w samochodzie) o pojemności dokładnie jednego galonu.

Ciekawostka: Galony to dosyć skomplikowana sprawa. Jak powyżej już się dowiedziałaś / dowiedziałeś, samym problemem jest rozróżnienie czy mowa jest o galonie angielskim czy amerykańskim (a jeżeli o amerykańskim to czy dla płynów czy ciał sypkich). Galony sprawiają również czasami problemy kierowcom. Jest nawet wiele kalkulatorów, które obliczają ile galonów paliwa to ile litrów paliwa. Ty na szczęście już nie będziesz miała / miał takich problemów! 🙂

Ciekawostka (dosyć skomplikowana): Galon jest podzielony na cztery kwarty. Kwarty te są dzielone na dwa kufle, a kufle są dzielone na dwa kubki. Kubek natomiast składa się z dwóch skrzeli. Daje nam to, że jeden galon jest równy czterem kwartom, ośmiu pintom, szesnastu filiżankom lub trzydziestu dwóm blaszkom.

1 galon = 4 kwarty = 8 pint = 16 filiżanek = 32 blaszki

OPIS GALONU:
Galon, jak już wiemy, to jednostka objętości, która odnosi się do pojemności cieczy bądź ciał sypkich. Słowo galon pochodzi od „galonu” ze staro-północno-francuskiego oraz rozwinął się jako system pomiaru wina i piwa w Anglii, co skutkuje takimi miarami, jak galon wina, galon piwa i galon imperialny. w Stanach Zjednoczonych (USA) galony są często używane do większych pojemników, takich jak pojemniki o pojemności pół galona lodów lub kartony mleka o pojemności jednego galona. Galony są również szeroko stosowane w wyrażaniu oszczędności paliwa w Stanach Zjednoczonych.

HISTORIA GALONU:
Pierwsze (przynajmniej dotychczas znane) wzmianki o galonie sięgają trzynastego wieku. To słowo wywodzi się ze starego angielskiego bądź francuskiego języka. Galon ma dosyć ciekawą historię, ponieważ ta jednostka objętości powstała jako podstawa systemów pomiarowych wina, a także piwa w Anglii. Wielkości galonów wykorzystywane w dwóch systemach (angielskim oraz amerykańskim) różniły się od siebie. Jeden z nich był oparty na galonie wina (równy rozmiarowi galonowi amerykańskiemu).

Na koniec XVIII wieku powszechnie używano tych rodzajów galonów:
> galon kukurydzy (w przybliżeniu 4,405 litrów),
> galon wina bądź galon królowej Anny (w przybliżeniu 3,785 litrów)

W 1824 roku Wielka Brytania przyjęła założenie bardzo bliskie galonowi imperialnemu i zniósł wszystkie inne galony na jego korzyść. Galon imperialny został oparty na objętości 10 funtów wody destylowanej odważonej w powietrzu za pomocą mosiężnych odważników. W 1963 r. definicja galonu została jeszcze bardziej ulepszona poprzez dodanie miejsc po przecinku (co zwiększyło dokładność pomiarów i zamian z galonów na inne jednostki objętości).

Ciekawostka: W Ameryce jest zwyczaj robienia zakupów spożywczych na cały tydzień. Oczywiście nie wszyscy tak robią, ale najbardziej ten zwyczaj jest popularny w Stanach Zjednoczonych. Ludzie tam kupują właśnie produkty, które są pakowane w butelki o pojemności galonu (prawie cztery litry). Do takich produktów można zaliczyć mleko (do często zjadanych tam płatków z mlekiem) bądź soki (najczęściej pomarańczowe lub jabłkowe).

ZADANIA (POWRÓTRZENIE I ĆWICZENIE):

Zadanie 1: Jesteś w Anglii. Chcesz zrobić zakupy dla czterech osób na 5 dni. Każda z osób wypija codziennie 2 szklanki soku pomarańczowego. Szklanka ma pojemność 250 mililitrów. W sklepie masz do wyboru dwie butelki o różnych objętościach, niestety pojemności są podane w galonach. Pierwsza butelka ma pojemność 1 galona i kosztuje 3 złote (załóżmy, że już cena została przeliczone z Euro na PLN). Druga butelka ma pojemność 1,5 galonów i kosztuje 5 złotych. Pamiętaj, że można kupić więcej niż jedną butelkę soku, ale tylko jednego rodzaju. Którą butelkę należy wybrać oraz ile należy ich kupić?

Mamy 4 osoby i każda pije 2 szklanki soku codziennie. Zakupy trzeba zrobić na 5 dni, a szklanka ma 250 ml.
250 ml * 2 * 4 * 5 = 10 000 ml = 10 l

1 gal —> 4,55 l
x —> 10 l

x = 2,1978… [gal] czyli w przybliżeniu 2,2 gal

Pierwsza butelka: 1 gal —> 3 zł więc 3 gal —> 9 zł
Druga butelka: 1,5 gal —> 5 zł 3 gal —> 10 zł

(!!!) Możesz się zastanawiać, dlaczego powyżej obliczam cenę dla 3 galonów. Już tłumaczę. Logiczne jest, że nie możemy kupić mniej soku niż około 2,2 galona – wtedy ktoś nie mógłby się napić soku. Musimy więc kupić więcej soku. W przypadku pierwszej butelki minimalna dopuszczalna ilość to trzy butelki. W przypadku drugiej butelki minimalna dopuszczalna ilość to dwie butelki.

9 zł < 10 zł ---> bardziej opłaca się kupić 3 butelki soku z pierwszego rodzaju soku

Odpowiedź: Bardziej opłaca się kupić 3 butelki pierwszego soku. Dzięki temu zaoszczędzimy 1 złoty.

Zadanie 2: Jesteś w Stanach Zjednoczonych i zamierzasz kupić dużo wody do picia. Chcesz zrobić zapas na tydzień, a codziennie wypijasz 3 litry wody. Masz do wyboru wodę marki ,,Aqua bear”, w której butelka o pojemności 1 galonu kosztuje 1,5 zł. Druga marka do wyboru to ,,Water from your dreams”, gdzie butelka o pojemności 2 galonów kosztuje 2,5 zł. Przy zakupie powyżej 5 butelek wody dostajesz rabat – 5% całej kwoty. Nie możesz mieszać rodzajów butelek. Którą markę powinnaś / powinieneś wybrać? Ile butelek wody musisz kupić?

7 dni i codziennie pijesz 3 litry wody —> 7 * 3 = 21 [l]
1 gal —> 3,79 l
x —> 21 l

x = 5,5408… czyli około 5,5 gal

Woda marki ,,Aqua bear”: 1 gal —> 1,5 zł 6 gal —> 9 zł (6 butelek) —> + rabat
9 zł * 0,95 = 8,55 zł
Woda marki ,,Water from your dreams”: 2 gal —> 2,5 zł 6 gal —> 7,5 zł (3 butelki)

7,5 zł < 8,55 zł Odpowiedź: Bardziej opłaca się kupić wodę marki ,,Water from your dreams”. Potrzeba 3 butelek.