Kalendarz

kalendarz
Kalendarz to najprościej mówiąc przedstawienie mijającego czasu w prosty sposób. W każdej kulturze kalendarz wygląda inaczej, zawsze odmierza on rachubę czasu na pewien sposób. Dzieli się on np. na miesiące, tygodnie i dni. Zaznaczone są na nim również ważne daty, święta oraz dni narodowe. W każdym kalendarzu jest również napisane kto w poszczególne dni ma swoje imieniny. Można w nim również zaznaczać różne dni, aby nie zapomnieć, gdy w dany dzień ma nas coś spotkać.

Powyżej przedstawiony został pewien kalendarz, jest na nim akurat jedna z jego kartek przedstawiająca styczeń. Widać na nim poszczególne dni. Wszystkie z nich są dniami stycznia. Można też na nim odczytać, w którym dniu jest jaki dzień tygodnia. Na przykład pierwszy stycznia jest w kolumnie nad, którą jest napisane „piątek” oznacza to, że pierwszy stycznia wypada w piątek. Z tego kalendarza można również wyczytać, z którego jest on roku. Jest to jedna z ważniejszych informacji, ponieważ jeżeli będziemy na przykład odczytywać jakiś dzień, a będzie to kalendarz z innego roku to na nic nam się to nie przyda.

najpopularniejszy kalendarz:
Najpopularniejszym kalendarzem jest kalendarz gregoriański. Jest to kalendarz, który został wymyślony przez Grzegorza XIII, został on oparty na długości roku zwrotnikowego. Jest on oparty na ruchu ziemi wokół słońca, Ziemia krąży wokół słońca i zanim będzie w tym samym miejscu minie jeden rok według tego kalendarza. Mija wtedy około 365 dni. Ten kalendarz obowiązuje właśnie między innymi w Polsce.

Ile dni, tygodni i miesięcy jest w roku.
W jednym roku (czyli również w całym kalendarzu, bo cały kalendarz ma rok) mija 12 miesięcy. Są to styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, październik, listopad, grudzień. Każdy z tych miesięcy ma 31, 30, 29, lub 28 dni. Rok ma w przybliżeniu 52 tygodnie i jeden dzień. Natomiast dni w całym roku jest 365, lub 366 w zależności od tego, czy rok jest przestępny, czy nie.

rok przestępny, a rok nieprzestępny
Rok przestępny to taki rok, który ma 366 dni. Występuje on raz na cztery lata, reszta lat ma 365 dni.

Kiedy występuje 366 dzień?
366 dzień występuje w lutym. Luty ma 28 dni, jednak raz na cztery lata (gdy rok jest przestępny i ma 366 dni) ma on 29 dni.

dlaczego w niektórych latach jest 366 dni?
Dlaczego tak jest, że pewne lata są przestępne? Jest to prosta sprawa, jest tak tylko dlatego, że każdy obieg ziemi wokół słońca ma dokładnie 365 dni, 5 godzin i 49 minut. W związku z tym po 4 latach zostaje jeden dzień więcej, ponieważ 5 godzin i 49 minut w jednym roku po czterech latach daje już prawie 24 godziny, czyli jeden dzień.

Które lata są latami przestępnymi
Lata przestępne występują w latach, które dzielą się przez cztery (przypominam, że cecha podzielności przez cztery jest taka, że dwie ostatnie liczby muszą dzielić się na cztery) o to niektóre z nich:
-2008
-2012
-2016
-2020
-2024
-2028
-2032
-2036

Są pewne lata, które mimo iż powinny być przestępne to nimi nie są. Są to lata, które są podzielne przez sto (czyli te co mają na końcu dwa zera np. 2000, 2100, 2200), ale nie są podzielne przez czterysta. Jest tak dlatego, żeby czas mijających lat, jak najbardziej zgadzał się z obiegiem ziemi wokół słońca.

Ile dni mają poszczególne miesiące
Tak jak mówiłem wcześniej dni mogą mieć 31, 30, 29, lub 28 dni.
-Styczeń – 31 dni
-Luty – 28/29 dni (w zależności od tego, czy rok jest przestępny)
-Marzec – 31 dni
-Kwiecień – 30 dni
-Maj – 31 dni
-Czerwiec – 30 dni
-Lipiec – 31 dni
-Sierpień – 31 dni
-Wrzesień – 30 dni
-Październik – 31 dni
-Listopad – 30 dni
-Grudzień – 31 dni

Większość miesięcy ma 31, albo 30 dni. Jak rozpoznać, który ma ile? Wystarczy zapamiętać, że idzie po kolei. Pierwszy z miesięcy ma więcej (czyli 31 dni), a drugi ma mniej dni (czyli 30), kolejny miesiąc ma znowu więcej dni (31 dni). Patrząc jednak na tabele powyżej można zauważyć, że nie zawsze ta reguła się sprawdza. Jest jednak sposób, żeby to zapamiętam. Do tego należy zapamiętać, że każdy rok zaczyna się zawsze styczniem, który ma zawsze 31 dni. Następny jest luty, ale tu reguła ta nie zgadza się, ponieważ ma on 28 (a w roku przestępnym 29) dni. Można jednak łatwo zapamiętać ten wyjątek. Dalej wszystko idzie zgodnie z regułą – marzec ma 31 dni, kwiecień 30. Kolejny wyjątek znajduje się jednak już po lipcu, gdy przychodzi czas na sierpień. Jest to na szczęście już ostatni z wyjątków. Lipiec ma 31 dni, a po nim sierpień również ma tyle. Można to zapamiętać tak, że daje to dodatkowy dzień wakacji!!!

Jest jeszcze jeden sposób, dzięki któremu można zapamiętać ile dni ma dany miesiąc. Został on przedstawiony poniżej:

Kostka oznacza miesiąc, który ma 31 dni, natomiast dołek oznacza miesiąc, w którym występuje mniej dni (czyli 30, bądź 28 dni w przypadku lutego [lub 29 dni jeśli rok jest przestępny]).
Przy zaciśnięciu dłoni w pięści i położeniu obok siebie można to odczytać. Pierwsza kostka to styczeń, dołek to luty, następna kostka to marzec itd. Zauważmy, że przy tym sposobie nie musimy zapamiętać wyjątku o lipcu i sierpniu (że oba mimo iż są obok siebie to mają 31 dni), ponieważ wystarczy spojrzeć na kostki (piąta z nich to lipiec, a szósta [czyli ta pierwsza na drugiej ręce] to sierpień).

Rodzaje kalendarzy:
Istnieją różne rodzaje kalendarzy. Postaram się napomnieć o kilku z nich.
1.Kalendarz na ścianę

Jest to forma kalendarza, dzięki któremu widzimy od razu trzy miesiące, zwykle ten który trwa w danym momencie jest po środku, natomiast nad nim jest miesiąc poprzedni, a pod nim miesiąc następny. U góry tego kalendarza występuje zwykle zdjęcie, które wygląda ładnie wizualnie, wisząc na przykład na ścianie. W tego typu kalendarzach występują często tzw. „okienka”, które z każdym dniem się przedstawia o jeden dzień dalej, tak aby zapamiętanie który jest akurat dzień było łatwiejsze. Gdy minie miesiąc wystarczy po prostu oderwać kartkę, a pod nią jest następny miesiąc.

2.Kalendarz – notes

Jest to forma kalendarza, która jest równocześnie notatnikiem. Polega ona głównie na tym, żeby można było zapisywać swoje notatki w danym dniu. Na przykład jeśli chcemy zapamiętać, że w środę 30 stycznia musimy pojechać do lekarza, to należy napisać w tym dniu „wizyta u doktora”. Jest to kalendarz kieszonkowy, najczęściej mały, który można brać zawsze ze sobą i mieć go pod ręką. Najczęściej jest on gruby i na jednej stronie ma około 5 dni. Czasami jest również wersja, w której na jedną stronę jest przeznaczony jeden dzień. Jest to bardziej kalendarz stworzony z myślą o wielbicielach dzienników. Takie osoby mogą poświęcić więcej miejsca na zapis na przykład co w danym dniu się działo. Taki kalendarz (w którym jeden dzień to jedna strona) jest zwykle podzielony również na godziny, dzięki czemu gdy mamy dużo zadań do zrobienia pewnego dnia to można sobie zapisać, żeby pamiętać co o w jakim czasie musimy wykonać.

3.Standardowy kalendarz

Jest to niewątpliwie najbardziej znany kalendarz. Jest on małej wielkości i służy on do postawienia na przykład na biurku. Jest zrobiony tak, aby w każdej chwili można było na niego spojrzeć. Ma on zwykle jedną kartkę, którą obraca się, gdy jest nowy miesiąc.

4.Kalendarz na ścianę

Jest to kalendarz bardzo zbliżony do tego standardowego. Różni on się jedynie tym, że nie ma on podstawki, lecz służy do zawieszenia na ścianę. Ma on na każdej kartce jeden miesiąc, zwykle na każdym z nich (miesięcy) jest jakieś zdjęcie, bądź rysunek. Gdy kończy się miesiąc, to tak jak w kalendarzu na biurko wystarczy obrócić kartkę.

4.Kalendarz – plakat

Taki kalendarz można bardzo często zobaczyć w miejscach publicznych, czyli m.in w sklepach, teatrach, czy kawiarniach. Taki kalendarz nie jest dokładny, zawiera po prostu to co najważniejsze, czyli to, w którym dniu tygodnia wypada dany dzień oraz ile zostało następnego miesiąca. W tym kalendarzu nie trzeba nic obracać, na jednej stronie zawarte są wszystkie miesiące. Służy on do zawieszenia na ścianę.

Co i jak można odczytać z kalendarza
Oto lista rzeczy, które można wyczytać z kalendarza:
-święta
-imieniny
-uroczystości
-ważne wydarzenia

Zacznijmy od świąt. Święta i ważne uroczystości zawsze bez wyjątku zaznaczane są w kalendarzach na czerwono, tak aby od razu rzucały się w oczy. Jeśli na przykład wiemy, że w najbliższym czasie przypada święto niepodległości, a nie wiemy kiedy jest ono dokładnie, to możemy to sprawdzić przy pomocy kalendarza, ponieważ jest ono zaznaczone na kolor czerwony. Święta to m.in. święto ustanowienia konstytucji trzeciego maja, Wielkanoc, czy świętego odzyskania niepodległości. Każda niedziela jest również uznawana jako święto i jest ona na czerwono, ponieważ dla osób wierzących każda niedziela jest ważna.

Inna sprawa jest z ważnymi wydarzeniami. Chodzi tutaj o takie wydarzenia jak np. dzień flagi. Nie są one zaznaczane na czerwono, jednak zwykle są wydrukowane pogrubioną czcionką, bądź innym odcieniem. Nie są one zaznaczane na czerwono, ponieważ nie są one aż tak ważne jak święta, ale aby wyróżniały się na tle innych dni są one trochę inne.

Z kalendarza można również zwykle wyczytać imieniny. Nie da się tego zrobić na wszystkich kalendarzach (nie można na przykład na kalendarzach, które są w formach plakatu, ponieważ nie są tam one zaznaczone), lecz da się to zrobić na większości z nich. Imieniny można odczytać pod numerem miesiąca (gdy mamy na przykład 11 sierpień to pod „11” znajdują się imiona osób, które mają imieniny). Są zwykle napisane imiona dwóch osób, czasami znajdziemy tam trzy imiona. Ważny jest jednak również fakt, że imiona osób, które mają w danym dniu imieniny nie na każdym kalendarzu będą się zgadzały. Jest tak dlatego, że więcej niż dwie, czy trzy osoby mają imieniny w dany dzień. Na każdym kalendarzu podano tylko dwa losowe z nich, a jest ich więcej. Gdy na przykład w jakiś dzień imieniny obchodzi Jan, Igor, Dominika, Tomasz, Jakub oraz Leon to na jednym kalendarzu może być zapisane na przykład imię Jan i Igor, a na drugim Tomasz i Jakub. Nie oznacza to jednak, że któryś z kalendarzy kłamie.

Oprócz tego są jeszcze najważniejsze rzeczy, po które najczęściej kupuje się kalendarz. A mianowicie odczytywanie, który dzień miesiąca przypada, w który dzień tygodnia.

Na każdym kalendarzu jest siedem kolumn i nad każdą z nich jest zapisany jakiś dzień tygodnia. W każdej z nich są zapisane jakieś liczby. Jeśli na przykład w kolumnie, w której wypada piątek widzimy liczbę „26” to wiemy że dwudziesty szósty wypada w piątek. Trzeba jeszcze określić, którego miesiąca jest ten „26”, ponieważ nie potrzebna jest dla nas ta informacja, jeżeli nie wiemy, który to miesiąc. Jest on zwykle napisany na samej górze kartki.

Czyli możemy również powiedzieć, że kalendarz służy po to, żeby nie pogubić się planując jakieś wydarzenia oraz wiedzieć, w który dzień tygodnia one wypadają.

Krótka historia kalendarza:
Najczęściej to Babilończykom i Egipcjanom przypisuje się wynalezienie kalendarza. Wtedy kalendarz był oparty na tzw. fazie księżyca. Kalendarze były uznawane i miały duże znaczenie religijne. Niektóre miesiące przypisywano również różnym bóstwom.

Historia kalendarza Gregoriańskiego:
4 października w 1582 roku pewien papież (Grzegorz XII) wprowadził na cały świat kalendarz gregoriański. Ten sam papież opracował cały ten kalendarz. Opierał się on na obiegu ziemi wokół słońca. Wprowadzając ten kalendarz Papież Grzegorz zmienił poprzednio obowiązujący kalendarz juliański. Do Polski został on wprowadzony podczas panowania Stefana Batorego.

Zadania

W związku z tym, że mamy już wystarczającą wiedze o temacie kalendarza to możemy przejść do zadań. Dzięki tej wiedzy możemy między innymi obliczać za ile będzie jakiś dzień tygodnia oraz na przykład na podstawie kalendarza mówić jaki dzień miesiąca jest w który dzień tygodnia.

Zadanie 1
Asia miała miała urodziny 30 lipca. Teraz jest 4 sierpnia. Oblicz ile dni minęło od jej urodzin.

Żeby rozwiązać to zadanie trzeba na początku uwzględnić, że lipiec ma 31 dni. Na początku wystarczy policzyć, że minęły już 4 dni sierpnia, a lipca po urodzinach był jeszcze tylko jeden dzień (31 lipiec). 4 sierpnia i jeden dzień lipca dają już 5 dni. Od jej urodzin minęło więc 5 dni.

Jeśli nie rozumiesz jeszcze skąd wzięło się 5 dni to spójrz na tabelę poniżej.
Lipiec: Sierpień:
28 lipiec, 29 lipiec, 30 lipiec (urodziny Asi), 31 lipiec 1 sierpień, 2 sierpień, 3 sierpień, 4 sierpień (dzisiejszy dzień), 5 sierpień…

Skoro urodziny były 30 lipca to możesz policz ile minęło do dnia dzisiejszego. Wychodzi pięć dni.

Odpowiedź: Od dnia urodzin Asi minęło 5 dni.

Zadanie 2
Andrzej urodził się 27 lutego 2000 roku. Wyszedł ze szpitala 2 marca tego samego roku. Czy potrafisz obliczyć ile minęło dni jego życia do wyjścia ze szpitala?

Żeby rozwiązać to zadanie trzeba by było uwzględnić, że 2000 rok jest rokiem przestępnym, ponieważ dzieli się na cztery. W roku przestępnym luty ma 29 dni. My jednak wiemy już, że tak nie jest, ponieważ rok 2000 ma dwa zera na końcu, a gdy jest taka sytuacja to rok nie jest przestępny. Luty tego roku miał więc 28 dni.

Od 27 lutego do 2 marca mija 3 dni, ponieważ jest to jeden dzień lutego i jeszcze dwa dni marca. Dwa dni i jeden dzień dają trzy dni.

Odpowiedź: Po urodzeniu Andrzeja minęły 3 dni zanim wyszedł ze szpitala.

Informacja do zadania 3: Kwartał to trzy miesiące (pierwszym kwartałem jest na przykład styczeń, luty i marzec, natomiast trzecim kwartałem jest lipiec, sierpień i wrzesień)

Zadanie 3
Oblicz o ile dni więcej jest w czwartym kwartale roku niż w jego pierwszym kwartale.

Na początku należy wypisać dane, które posiadamy, czyli to które miesiące są w pierwszym i czwartym kwartale oraz ile mają dni.

Pierwszy kwartał:
Styczeń, Luty, Marzec
Czwarty kwartał:
Październik, Listopad, Grudzień

Teraz trzeba wypisać ile dni mają te miesiące:
Pierwszy kwartał:
Styczeń – 31 dni
Luty – 28 dni (luty może mieć też 29, lecz częściej ma 28 dni, w związku z tym będziemy wykonywali obliczenia wiedząc, że luty ma 28 dni)
Marzec – 31 dni
Czwarty kwartał:
Październik – 31 dni
Listopad – 30 dni
Grudzień – 31 dni

Skoro wiemy już jaki miesiąc ma ile dni to na tej podstawie możemy obliczyć ile dni ma cały pierwszy kwartał oraz cały czwarty kwartał.

Pierwszy kwartał: 31 + 28 + 31 = 90 dni
Czwarty kwartał: 31 + 30 + 31 = 92 dni

Teraz należy już tylko odjąć dziewięćdziesiąt do dziewięćdziesięciu dwóch, aby wyszło nam o ile dłuższy jest ten czwarty kwartał.

92 – 90 = 2 dni

Odpowiedź: Czwarty kwartał jest dłuższy od pierwszego o dwa dni.

Zadanie 4:
Czy któryś z miesięcy może mieć tyle dni? Jeśli tak to który?

a) 32 dni
Żaden z miesięcy nie może mieć tylu dni. Najdłuższe miesiące trwają 31 dni, lecz żadne nie mogą być dłuższe.

b) 31 dni
Są miesiące, które trwają 31 dni. Jest ich siedem: Styczeń, Marzec, Maj, Lipiec, Sierpień, Październik, Grudzień. Reszta z miesięcy trwa krócej.

c) 27 dni
Nie ma miesiąca, który miałby taką ilość dni. Najkrótszy miesiąc trwa 28 dni.

d) 29 dni
Jest tylko jeden miesiąc, który ma tyle dni. W dodatku ma on tyle dni tylko raz na cztery lata (jeśli rok jest przestępny). Jest to luty.

e) 30 dni
Są aż cztery miesiące, które mają taką ilość dni. Są to: Kwiecień, Czerwiec, Wrzesień i Listopad. Reszta miesięcy ma 31 dni z wyjątkiem lutego.

Zadanie 5
Pan Marek zamieszkał w nowym domu 14 kwietnia 2016 roku. Teraz jest 14 września 2021 roku. Oblicz i podaj wynik i w latach i w miesiącach ile dni minęło od przeprowadzki Pana Marka.

Na początku policzmy i zapiszmy ile minęło lat od przeprowadzki. Aby to zrobić należy policzyć ile minęło od 2016 do 2021 roku, a potem policzyć jeszcze miesiące:
2021 – 2016 = 5 lat

Od przeprowadzki minęło 5 lat. Jednak co z miesiącami? Od kwietnia do września mija 5 dni. Można to policzyć w następujący sposób:
Kwiecień – 4 miesiąc roku
Wrzesień – 9 miesiąc roku
9 – 4 = 5 miesięcy

Obliczając, że kwiecień to 4 miesiąc, a wrzesień to 9 możemy policzyć ile minęło miesięcy. Teraz możemy policzyć ile minęło razem. Razem minęło więc 5 lat i 5 miesięcy.

Odpowiedź: Od przeprowadzki Pana Marka minęło 5 lat i 5 miesięcy.

Teraz tak jak w poleceniu zapiszmy ile minęło od przeprowadzki, lecz w miesiącach. Nie trzeba będzie liczyć wszystkiego od nowa. Wystarczy uwzględnić, że jeden rok to dwanaście miesięcy.
1 rok – 12 miesięcy
5 lat – 60 miesięcy

Skoro wiemy, że jeden rok to 12 miesięcy to pięć lat jest pięć razy więcej. Pięć razy więcej niż 12 to 60. Teraz dodajmy do tego jeszcze pięć miesięcy i wyjdzie nam wynik:
60 + 5 = 65 miesięcy

Odpowiedź: Od przeprowadzki Pana Marka minęło 65 miesięcy.

Zadanie 6
Oblicz ile będzie dni tego tygodnia w miesiącu na podstawie danych.

a) 1 maja wypadł w czwartek, ile będzie w tym miesiącu czwartków?
Aby uzyskać odpowiedź na to pytanie musimy pomyśleć ile dni ma tydzień. Tydzień ma siedem dni w związku z czym dopiero za siedem dni będzie kolejny czwartek. Możemy więc napisać wszystkie dni, w które wypadnie czwartek, a potem policzyć ile ich jest.
czwartki w maju – 1 maj, 8 maj, 15 maj, 22 maj, 29 maj
Jak widzicie dni przeskakują co siedem, czyli co siedem. Po przeliczeniu widzimy, że jest pięć dni w maju, które wypadają czwartek.
Odpowiedź: W maju wypada pięć czwartków.

b) 4 czerwca pewnego roku był piątek. Oblicz ile przypadło piątków w czerwcu tego roku.
Zadanie wykonujemy tak samo jak poprzednie, czyli wypisujemy wszystkie piątki przypadające na czerwiec:
4 czerwiec, 11 czerwiec, 18 czerwiec, 25 czerwiec
Po wypisaniu liczymy ile ich jest. Jest ich cztery.
Odpowiedź: Są cztery piątki w tym roku w czerwcu.

c) 1 lutego 2024 roku będzie niedziela. Oblicz ile niedziel mamy w lutym tego roku.
niedziele 1 lutego 2024 roku:
1 lutego, 8 lutego, 15 lutego, 22 lutego (29 lutego)
Po przeliczeniu wiemy, że są cztery niedziele w tym lutym. Nie jest to jednak zgodne z prawdą, ponieważ wiemy, że rok 2024 jest rokiem przestępnym. Wiemy więc, że jest 5 niedziel w lutym tego roku.
Odpowiedź: W lutym 2024 roku jest pięć niedziel.

Warto zwrócić uwagę na to, że gdyby rok nie był przestępny (czyli w większości przypadków) to było by tych niedziel tylko cztery. Jednak dzięki latom przestępnym nawet w lutym może być pięć takich samych dni tygodnia.

Zadanie 7
Komunia Tomka wypadła 17 czerwca w piątek. Teraz jest 26 czerwca. Oblicz jaki jest teraz dzień tygodnia.
Wiemy, że za tydzień wypadnie ten sam dzień, czyli piątek. Tydzień wypadnie 24 czerwca, więc do 26 czerwca są jeszcze dwa dni. Dwa dni po piątku jest niedziela, w związku z czym 26 czerwca wypada w niedziele.

Odpowiedź: Teraz (26 czerwca) jest niedziela.

Podsumowanie
Posiadając te wszystkie dane możemy zrobić krótkie podsumowanie z wiadomości dotyczących kalendarza.
-kalendarz jest rachubą czasu, dzięki której łatwiej jest zapamiętać kiedy przystępuje dany dzień
-najpopularniejszym kalendarzem jest kalendarz gregoriański, który został wprowadzony przez papieża Grzegorza XIII i był oparty na obiegu ziemi wokół słońca
-kalendarz jest podzielony na dwanaście głównych części – miesiące
-w jednym roku (czyli w całym kalendarzu) jest 12 miesięcy, około 52 tygodnie, i prawie 8766 godzin
-Każdy miesiąc ma cztery, lub trochę więcej tygodni
-tydzień ma siedem dni
-są różne rodzaje kalendarzy, które są stworzone po to, aby zaspokoić wymagania wszystkich
-Miesiące mogą mieć 28, 29, 30, lub 31 dni
-7 miesięcy ma 31 dni, cztery miesiące mają 30 dni, a jeden miesiąc ma 28 dni (raz na cztery lata 29)
-miesiącem przestępnym nazywamy taki miesiąc, w którym jest o jeden więcej dzień, jest on w lutym, w związku z czym jest w nim 29 dni, ta sytuacja następuje tylko raz na cztery lata
-Z kalendarza możemy wyczytać w które dni są ważne uroczystości, bądź święta
-Można z niego wyczytać również kto w dany dzień ma imieniny najczęściej są podane dwa imiona takich osób
-dzięki kalendarzowi wiemy jaki dzień miesiąca przypada w dany dzień tygodnia
-kalendarz to prostsza forma przedstawienia mijającego czasu
-rok dzieli się na kwartały, każdy z nich trwa trzy miesiące