Skala mapy

Skala mapy

W tym opracowaniu dowiesz się:

Czym jest skala mapy.
Jakie wyróżniamy skale mapy.
Jak odczytujemy skalę mapy.
Jak się zamienia skale mapy.
Jak obliczyć skalę mapy.
Jak się oblicza realny rozmiar obiektu przedstawionego w określonej skali.

1. Czym jest skala mapy?

Skala mapy jest to zależność między przedstawianym obiektem, a jego realnymi wymiarami. Skala mapy może przedstawiać obszar w pomniejszeniu jak i zarówno w powiększeniu. Używa jej się w celu przedstawienia bardzo dużego lub bardzo małego obiektu, o odpowiednio dopasowanych wymiarach, tak aby najważniejsze i najistotniejsze informacje zostały ukazane na mapie.

2. Jakie wyróżniamy skale mapy?

Skale mapy możemy podzielić na 3 różne rodzaje:

-skala liczbowa
-skala mianowana
-podziałka liniowa

Teraz pokrótce postaram się omówić każdą z powyżej wymienionych skal i przedstawić w jaki sposób wygląda ich zapis graficzny.

1. Skala liczbowa

Skala liczbowa jest to skala, która jest najpopularniejszą i najczęściej używaną skalą. Dzieje się tak ponieważ jest najbardziej uniwersalna, więc odnajduje swoje zastosowanie w każdej sytuacji w której przedstawiamy coś w jakimś pomniejszeniu lub powiększeniu.

Skala liczbowa może wyglądać następująco:

Skala przedstawiająca obiekt w pomniejszeniu:

– 1 :1000
– 1:23400
– 1:5000000
– 1:1420000
– 1:17500000

Skala przedstawiająca obiekt w powiększeniu:

– 7000:1
– 30:1
– 123456789:1
– 125000:1
– 131300000:1

2. Skala mianowana

Skala mianowana jest to skala, która jest przeznaczona głównie dla map. Skala ta określa zależność jaka występuje między odcinkiem na mapie, a odcinkiem znajdującym się w rzeczywistości.

Skala mianowana może wyglądać następująco:

Skala przedstawiająca obiekt w pomniejszeniu:

– 1cm – 12m
– 1cm – 10cm
– 1cm – 37m
– 1cm – 2km
– 1cm – 300km

Skala przedstawiająca obiekt w powiększeniu:

– 1cm – 1mm
– 1cm – 3mm
– 1cm – 5mm
– 1cm – 6mm
– 1cm – 7mm

3. Podziałka liniowa

Podziałka liniowa jest to skala której używa się na mapach w celu dokonania szybkiego zmierzenia odległości, która znajduje się w rzeczywistości. Podczas korzystania z podziałki liniowej, należy korzystać również z linijki lub z cyrkla, choć bardziej zalecana jest linijka. Najczęściej długość odcinka na podziałce liniowej wynosi 1cm.

Podziałka liniowa może wyglądać następująco:

3. Jak odczytujemy skalę mapy?

To w jaki sposób odczytuje się poszczególne rodzaje skali map, zaprezentuję poniżej:

Dla skali liczbowej:

– 1:100 (skala jeden do stu – obszar rzeczywisty został pomniejszony sto razy)
– 1:2000000 (skala jeden do dwóch milionów – obszar rzeczywisty został pomniejszony dwa miliony razy)

– 100:1 (skala sto do jednego – obszar rzeczywisty został powiększony sto razy)
– 2000000:1 (skala dwa miliony do jednego – obszar rzeczywisty został powiększony dwa miliony razy)

Dla skali mianowanej:

– 1cm – 20m (jeden centymetr na mapie odpowiada dwudziestu metrom w rzeczywistości)
– 1cm – 1km (jeden centymetr na mapie odpowiada jednemu kilometrowi w rzeczywistości)

Dla podziałki liniowej:

Podziałkę liniową nie odczytujemy, ponieważ służy ona jako pomoc do określenia rzeczywistej długości danej odległości na mapie.

4. Jak się zamienia skale mapy?

To w jaki sposób zamienia się skale mapy zaprezentuje poniżej:

Przykład 1:

Zamiana skali liczbowej na skalę mianowaną:

1:100 = 1cm – 100cm

Zamiana skali mianowanej na podziałkę liniową:

1cm – 100cm =

Zamiana podziałki liniowej na skalę liczbową:

= 1:100
Przykład 2:

Zamiana skali liczbowej na skalę mianowaną:

1:200000 = 1cm – 2km

Zamiana skali mianowanej na podziałkę liniową:

1cm – 2km =

Zamiana podziałki liniowej na skalę liczbową:

= 1:200000

5. Jak obliczyć skalę mapy?

Skalę mapy oblicza się dzieląc wymiar na mapie przez wymiar rzeczywisty (obie wartości musza mieć tą sama jednostkę)

Przykład:

Oblicz skalę liczbową mapy jeśli wiadomo, że obiekt przedstawiony na mapie ma długość 10cm, a w rzeczywistości 100m.

Rozwiązanie:

Krok 1: Przedstawiamy wartość rzeczywistą jak i tą na mapie w tych samych jednostkach:

10cm
100m = 10000cm

Krok 2: Dzielimy wartość przedstawiona na mapie, przez wartość rzeczywistą:

= = 1:1000

Odpowiedź: Skala mapy wynosi 1:1000.

6. Jak się oblicza realny rozmiar obiektu przedstawionego w określonej skali?

Rzeczywisty wymiar obiektu obliczamy mnożąc wymiar na mapie przez dzielną/mianownik skali liczbowej.

Przykład:

Oblicz rzeczywistą długość trasy z Warszawy do Krakowa, jeśli długość trasy na mapie wynosi 10cm, a skala tej mapy wynosi 1:2900000.

Rozwiązanie:

Krok 1: Mnożymy długość trasy na mapie z dzielną skali liczbowej:

10cm 2900000 = 29000000cm = 290km

Odpowiedź: Rzeczywista długość trasy z Warszawy do Krakowa wynosi 290km.

Dziękuję za uwagę.