Opracowanie:
Wspólny mianownik
Wspólny mianownik
Wspólny mianownik
Aby objaśnić czym jest wspólny mianownik należy wrócić do wiadomości z jakich części składa się ułamek zwykły.
Budowa ułamka zwykłego:
Kreska ułamkowa oznacza znak dzielenia ,w tym przykładzie możemy zapisać
Licznik to liczba znajdująca się nad kreską ułamkową.
W ułamku właściwym licznik jest zawsze mniejszy niż mianownik
przykład
W ułamku niewłaściwym licznik jest większy od mianownika
przykład
Jeżeli ułamek jest traktowany jako iloraz ( : ) to licznik jest dzielną tego ilorazu.
Mianownik to liczba znajdująca się pod kreską ułamkową.
2.Jak znaleźć wspólny mianownik.
Aby znaleźć wspólny mianownik musimy odnaleźć jego najmniejszą wspólną wielokrotność. W matematyce określamy to za pomocą symbolu NWW.
Przykład wielokrotność liczby 2 jest 2, 4, 6, 8, 10, 12…
liczby 3 jest 3, 6, 9, 12, 15, 18 …
Aby znaleźć wspólny mianownik np liczby 4 i 6 musimy wypisać ich wielokrotności
wielokrotność liczby 4 to 4, 8, 12, 16 …
wielokrotność liczby 6 to 6, 12, 18, …
Wypisujemy te wielokrotności aż do momentu uzyskania tej samej liczby. W tym wypadku jest to liczba 12.
wielokrotność liczby 4 to 4, 8, 12, 16 …
wielokrotność liczby 6 to 6, 12, 18, …
Zatem NWW (4,6) = 12
Możemy przyjąć wniosek że najmniejszym wspólnym mianownikiem liczb 4 i 6 jest liczba 12.
Możemy wspólny mianownik także uzyskać za pomocą rozszerzania ułamków.
Przykład
3.Porównywanie ułamków o wspólnym mianowniku
Przykład
Aby porównać dwa ułamki z tym samym mianownikiem należy określić który licznik jest większy.
W tym wypadku 5 jest większe od liczby 3. Możemy zapisać to
Zatem
4.Porównywanie ułamków o różnych mianownikach
Przykład
Aby porównać podane ułamki należy najpierw znaleźć wspólny mianownik.
Wspólny mianownik polega na rozszerzeniu mianownika ( można pomnożyć mianownik z mianownikiem)
W tym wypadku mnożymy liczbę 5 z 7 czyli 5 * 7 = 35
W ten oto sposób uzyskaliśmy wspólną liczbę dla podanych ułamków.
Otrzymane ułamki porównujemy, pamiętając że teraz spoglądamy na wartość licznika
5. Dodawanie ułamków o wspólnym mianowniku
Aby dodać dwa ułamki o tym samym mianowniku należy dodać do siebie liczniki, a mianownik pozostawić bez zmian czyli przepisać.
Przykład
6. Dodawanie ułamków o różnych mianownikach
Aby dodać dwa ułamki o różnym mianowniku należy sprowadzić ułamki do wspólnego mianownika. Powyżej opisałam jak należy to poprawnie wykonać.
Przykład
Z poprzedniej części wiemy że wspólnym mianownikiem liczb 4 i 6 może być liczba 12 lub np 24.
Sprowadzamy podane ułamki do wspólnego mianownika i dodajemy.
7.Odejmowanie ułamków o wspólnym mianowniku
Aby odjąć ułamek od drugiego ułamka, należy odjąć od pierwszego licznika drugi licznik , a mianownik pozostawić bez zmian.
Przykład
Musimy pamiętać że licznik pierwszej liczby ma być większy niż w liczbie drugiej . W tym wypadku 3>1
Jeżeli jednak jest odwrotnie
Przykład
W tym przypadku musimy zamienić całość na ułamek niewłaściwy
Kolejno odejmujemy liczniki tj. 5-3=2
Otrzymujemy
8.Odejmowanie ułamków o różnych mianownikach.
Tu panuje ta sama zasada co w dodawaniu . Należy najpierw ustalić wspólny mianownik a następnie dokonać odejmowania.
9.Mnożenie ułamków
Aby pomnożyć ułamki zwykłe należy licznik pomnożyć przez licznik , a mianownik przez mianownik
Przykład
10.Dzielenie ułamków
Aby podzielić ułamki zwykłe należy drugi ułamek odwrócić, a znak dzielenia zamienić na znak mnożenia. Poniżej przedstawię przykład.
Obliczamy
Otrzymujemy
Reasumując wspólny mianownik bardzo istotny jest w dodawaniu i odejmowaniu. Mam nadzieje , że moja praca przybliżyła czym jest wspólny mianownik , jak go obliczyć i jak wykorzystywać go w działaniach.