Opracowanie:
Wzór na sumę ciągu arytmetycznego
Wzór na sumę ciągu arytmetycznego
Ciąg liczbowy ( an) nazywamy arytmetycznym, gdy jest co najmniej trzywyrazowy i powstaje przez dodanie do wyrazu poprzedniego stałej liczby r- zwanej różnicą ciągu.
Sn-suma „n” początkowych wyrazów ciągu arytmetycznego
S1=a1
S2=a1+a2
S3=a1+a2+a3
S4=a1+a2+a3+a4
*
*
*
Sn=a1+a2+a3+…+an
wzór na sumę „n” wyrazów początkowych ciągu arytmetycznego
wzór może zostać użyty w innej formie, rozpiszmy go:
gdzie
zatem zamiast wpisujemy , otrzymując:
jeżeli wszystko do siebie dodamy, ostatecznie otrzymamy następujący wzór:
przykład 1:
Oblicz sumę wszystkich liczb naturalnych dwucyfrowych.
10+11+12+…+99
pierwszym wyrazem ciągu jest 10, czyli a1=10
n wyraz ciągu to 99, ponieważ kolejna liczba jest już trzycyfrową, zatem an=99
wszystkie wyrazy ciągu: 99-9=90
skoro wszystkich wyrazów ciągu jest 90, będziemy obliczać
jeżeli mamy już wszystkie potrzebne dane, podstawiamy je do wzoru:
odpowiedź: Suma wszystkich liczb naturalnych dwucyfrowych jest równa 4905.
przykład 2:
Oblicz sumę wszystkich liczb naturalnych trzycyfrowych.
ten przykład jest bardzo podobny do poprzedniego, dlatego aby go rozwiązać posłużymy się tymi samymi krokami
100+101+102+…+999
pierwszym wyrazem tego ciągu jest 100, zatem a1=100
n wyraz ciągu jest równy 999, zatem an=999
wszystkie wyraz ciągu: 999-99=900
skoro wszystkich wyrazów ciągu jest 900, będziemy obliczać
mamy wszystkie potrzebne dane, zatem podstawmy je do wzoru na sumę
odpowiedź: Suma wszystkich liczb naturalnych trzycyfrowych jest równa 494550.
przykład 3:
Oblicz:
-7-4-1+2+5+…+227
tak jak przy rozwiązywaniu poprzednich przykładów, pierwszym krokiem będzie wypisanie wszystkich danych
wyraz, który rozpoczyna ten ciąg to (-7), zatem a1=-7
wyraz, znajdujący się na końcu tego ciągu to 227, zatem an=227
do wzoru, który użyjemy potrzebne będzie również r, które w tym wypadku jest równe 3, r=3
zanim przejdziemy do wzoru na sumę, wykorzystamy znany nam już wzór na n-ty wyraz ciągu arytmetycznego do obliczenia nieznanego nam jeszcze „n”:
mamy wypisane już wszystkie dane, zatem podstawmy je do wzoru na sumę
zatem:
-7-4-1+2+5+…+227=8690
przykład 4:
Oblicz sumę wszystkich liczb naturalnych mniejszych od 200, których reszta z dzielenia przez 3 jest równa 1.
Na sam początek wypiszmy kilka kolejnych liczb naturalnych, których reszta z dzielenia przez 3 wynosi 1:
1,4,7,10,13,16,… – patrząc na wypisane liczby, możemy stwierdzić, że każda kolejna liczba jest o 2 mniejsza od kolejnych wielokrotności liczby 3, np. 3*2-2=6-2=4 lub 3*3-2=9-2=7 jedna i druga otrzymana liczba została wyżej wypisana, zatem powyższe stwierdzenie jest prawdziwe
Musimy również zauważyć, że liczby naturalne, które są mniejsze od 200 oraz których reszta z dzielenia przez 3 jest równa 1, tworzą skończony ciąg arytmetyczny
r=3, ponieważ każda kolejna liczba różni się od poprzedniej o 3
a1=1 -ponieważ 1 rozpoczyna ten ciąg
an=199 – ponieważ jest to ostatni wyraz tego ciągu
tak jak w poprzednim przykładzie, na początku użyjemy wzoru na n-ty wyraz ciągu, aby obliczyć potrzebne nam n:
obliczamy podstawiając dane do wzoru
odpowiedź: suma równa jest 6700.
!! zaczynając zadanie wypiszmy wszystkie możliwe dane, które jesteśmy w stanie zauważyć lub bez problemu obliczyć i podstawmy je do wzoru