Opracowanie:
Wzór na sumę ciągu geometrycznego
Wzór na sumę ciągu geometrycznego
Suma początkowych wyrazów ciągu geometrycznego
Sn-suma początkowych wyrazów ciągu geometrycznego
jeśli q=1, czyli ciąg an jest stały
n składników
zatem otrzymujemy dwa wzory, które są zależne od wartości jaką przyjmuje q:
,jeśli
,jeśli ≠
Spróbujmy użyć tych wzorów w konkretnych przykładach:
przykład 1:
Oblicz sumę sześciu początkowych wyrazów nieskończonego ciągu geometrycznego (an) o ilorazie q, jeśli ,
Na samym początku możemy zdecydować, którego wzoru użyjemy, aby rozwiązać ten przykład. Z treści zadania wynika, że , czyli q nie jest równe 1, zatem przydatny dla nas wzór to: . Wiemy też, że nasze n=6, ponieważ interesuje nas sześć pierwszych wyrazów ciągu. Podstawmy więc nasze dane do wzoru:
Naszym zadaniem było obliczenie sześciu początkowych wyrazów ciągu, stąd .
przykład 2:
Oblicz sumę sześciu początkowych wyrazów nieskończonego ciągu geometrycznego (an) o ilorazie q, jeśli ,
Ponownie interesuje nas sześć pierwszych wyrazów, zatem nasze n jest równe 6.
q znów nie jest równe 1, zatem ponownie użyjemy tego samego wzoru co w poprzednim przykładzie
W pewnym momencie pomnożyliśmy przez , aby pozbyć się niewymierności z mianownika.
przykład 3:
Suma czterech początkowych wyrazów ciągu geometrycznego jest równa . Oblicz pierwszy wyraz nieskończonego ciągu geometrycznego, jeśli iloraz tego ciągu wynosi .
Wiemy, że:
Suma czterech początkowych wyrazów, czyli oraz że i
W takim wypadku również skorzystamy ze wzoru na sumę:
przykład 4:
Suma dziewięciu początkowych wyrazów ciągu geometrycznego jest równa . Oblicz dziewiąty wyraz tego ciągu wiedząc, że iloraz ciągu jest równy 2.
Mamy podaną sumę dziewięciu wyrazów początkowych, czyli: z czego widzimy, że oraz iloraz, czyli .
Ten przykład, tak samo jak poprzednie zawiera iloraz różny od 1, zatem znów użyjemy tego samego wzoru co poprzednio.
Musimy obliczyć dziewiąty wyraz tego ciągu zatem skorzystamy ze wzoru:
Dziewiąty wyraz tego ciągu jest równy 64.
przykład 5:
Pierwszy wyraz ciągu geometrycznego jest równy 729, a ostatni 96. Wiedząc, że suma wyrazów tego ciągu wynosi 1995, oblicz iloraz oraz liczbę wyrazów tego ciągu.
Wiemy, że:
pierwszy wyraz, czyli
ostatni wyraz, czyli
suma, czyli
Na początek musimy skorzystać z określenia ciągu geometrycznego:
, podstawmy:
(*) ta zależność została zaznaczona symbolem, ponieważ będzie ona nam potrzebna w dalszej części zadania
korzystamy z zaznaczonej zależności:
– tym sposobem obliczyliśmy już połowę naszego zadania
przejdźmy do obliczenia liczby wyrazów tego ciągu – liczba wyrazów ciągu oznaczana jest literką n, mamy już zależność w której to n występuje, oznaczyliśmy je symbolem i ponownie go użyjemy:
teraz podstawimy
aby obliczyć n, zapiszmy ułamek znajdujący się po prawej stronie tak, aby podstawą był ułamek i aby podniesiony do danej potęgi wciąż był równy
n oznacza liczbę wyrazów ciągu, zatem możemy już stwierdzić, że dany ciąg ma 6 wyrazów – odpowiedź na drugą część polecenia
przykład 6:
Ciąg geometryczny ma cztery wyrazy, których suma jest równa 130. Średnia arytmetyczna wyrazów skrajnych jest równa 35. wyznacz ten ciąg.
Zakładamy, że naszym ciągiem jest , w którym: i
Z wypisanych warunków możemy utworzyć układ równań:
w kolejnym kroku wykorzystamy określenie ciągu geometrycznego:
dzielimy równania stronami:
w tym momencie musimy wprowadzić założenie, że mianownik nie może być równy 0, czyli
≠
≠
≠
sprzeczność, ponieważ założyliśmy, że q nie może być równe -1
otrzymane q1 i q2 zgodne z naszymi założeniami musimy podstawić do wzoru, aby otrzymać a, b, c oraz d
dla
czyli , , ,
dla
, , ,
odpowiedź: (16, 24, 36, 54) lub (54, 36, 24, 16)